Κείμενο συνέντευξης Μητροπολίτη Άνθιμου στην Αννίτα Πάνια (20/9/2014)
Αννίτα: Παναγιότατε, καλησπέρα σας.
Άνθιμος: Καλησπέρα σας και καλώς ήρθατε.
Αννίτα: Θέλω να σας ευχαριστήσω ιδιαιτέρως για την τιμή που μου κάνατε να με δεχτείτε στη Μητρόπολη.
Άνθιμος: Κι εγώ ευχαριστώ πάρα πολύ που ήρθατε.
Αννίτα: Ας ξεκινήσουμε με κάτι το οποίο συμβαίνει κάθε Κυριακή, και μιλώ για τους λόγους σας από το βήμα της εκκλησίας. Είστε ένας άνθρωπος με προσωπικότητα δυναμική, τα λέτε έξω από τα δόντια, στηρίζετε τις απόψεις σας, ξεφεύγετε κι από τον εκκλησιαστικό λόγο και μπαίνετε στον κοινωνικό.
Άνθιμος: Προσπαθώ να είμαι επίσκοπος φιλόπατρις.
Ν’ αγαπώ την πατρίδα μου, την πίστη μου της έδωσα τα πάντα ό,τι είχα, τη διάθεσή μου, τη ζωή μου, το λόγο μου, ό,τι ο Θεός με βοήθησε να έχω, και υπηρετώ τους ανθρώπους όσο μπορώ τόσα χρόνια.
Αννίτα: Ωραία. Λοιπόν, και οι άνθρωποι φαίνεται να σας αγαπάνε πολύ. Και σήμερα που έχω έρθει εδώ στη Μητρόπολη, είδα πλήθος ανθρώπων να σας περιμένουν έξω, να θέλουν να επικοινωνήσουν μαζί σας. Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι που έρχονται να σας επισκεφτούν. Και συνήθως τι ζητάνε;
Άνθιμος: Κοιτάξτε: Είναι Έλληνες πολίτες κατ’ αρχήν, κατά κανόνα είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί κατ’ αυτή την αναλογία, έρχονται και ξένοι. Μπορεί ένα ζευγάρι να έχει ένα πρόβλημα.
Αννίτα: Προσωπικά θέματα;
Άνθιμος: Προσωπικά θέματα. Έρχονται όμως και ομάδες, δύο, τρεις, πέντε άνθρωποι…
Αννίτα: Που ζητούν στήριξη, ή προσωπική ή επαγγελματική. Κάνα ρουσφετάκι έχετε;
Άνθιμος: Πολλές φορές. Και σήμερα είχα δύο σοβαρά θέματα για τα οποία πρέπει να βοηθήσω. Και ότι μπορώ θα κάνω, χωρίς να ξέρω το αποτέλεσμα, αλλά η πρόθεσή μου είναι να βοηθήσω.
Αννίτα: Έχετε τοποθετηθεί πάρα πολλές φορές για ιδιαίτερα κοινωνικά θέματα. Και πραγματικά ο κόσμος θέλει ν’ ακούσει τις θέσεις της Εκκλησίας. Υπάρχουν άνθρωποι που ταυτίζονται με την άποψή σας και άνθρωποι που τη βρίσκουν ακραία και πάρα πολύ δογματική. Και μιλάω για την περίπτωση της ομοφυλοφιλίας, θέμα για το οποίο έχετε τοποθετηθεί ιδιαιτέρως αρνητικά και την ίδια στιγμή κάθετα.
Άνθιμος: Να σας πω: Όταν ένα θέμα που τίθεται έχει τη διδασκαλία της Αγίας Γραφής, δηλαδή της Παλαιάς Διαθήκης και του Ευαγγελίου, και της Παραδόσεως της Εκκλησίας, δεν χωράει να θέτουμε εμείς υποκειμενικές προτιμήσεις και ερμηνείες. Επομένως, ακολουθώντας την εντολή, και είναι εντολή πλέον προς εφαρμογή, του Ευαγγελ ίου, δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε.
Αννίτα: Άρα λέτε ότι από τη στιγμή που μέσα από το Ευαγγέλιο όλο αυτό είναι απαγορευτικό, είναι μοιραίο για ένα Χριστιανό να μην αποδεχτεί ποτέ την ομοφυλοφιλία και να μην…
Άνθιμος: Αλλά και εις τον ποιμένα τον πνευματικό όπως λέμε για την Εκκλησία, είτε τον επίσκοπο είτε τον ιερέα, να πει ότι δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε μ’ αυτό το θέμα.
Αννίτα: Μάλιστα. Να το πάρουμε λίγο από την ανθρώπινη πλευρά του γιατί δεν γνωρίζουμε όλοι οι άνθρωποι το Ευαγγέλιο καλά κατά γράμμα. Και για να είμαστε και λίγο πιο πρακτικοί, η νεότερη γενιά δεν το γνωρίζει πολύ καλά. Ούτε καν η δικιά μου δεν τα πολυξέρουμε τα πράγματα.
Λέτε ότι σε καμία περίπτωση δεν δέχεστε να νομιμοποιηθεί η ομοφυλοφιλία, και σε καμία περίπτωση δεν δέχεστε το γάμο, την τεκνοποίηση..
Άνθιμος: Ναι, αυτό ήθελα να συμπληρώσω, διότι το πράγμα πήγε εκεί.
Αννίτα: Μάλιστα.
Άνθιμος: Που δεν είχε πάει ποτέ ανά τους αιώνες πριν. Δεν ξέρω πώς τα λένε και πώς τα δικαιολογούν.
Αννίτα: Η ομοφυλοφιλία είναι αμαρτία;
Άνθιμος: Είναι παρά φύσιν πράξη. Και συγχρόνως αμαρτία.
Αννίτα: Ε, άμα δεν ξέρω το Ευαγγέλιο και κάνω καμιά αμαρτία κατά λάθος τι θα γίνει;
Άνθιμος: Του το λέμε εμείς σε όποιον δεν το ξέρει που είναι όπως οι Αρεοπαγίτες θα του πουν τα νομικά και οι πολιτικοί τα πολιτικά, εμείς στο λαό λέμε αυτά που λένε τα εκκλησιαστικά.
Αννίτα: Και κάποιος που είναι ήδη gay και δεν το ήξερε ότι είναι αμαρτία και πάει και το πει μετά του…
Άνθιμος: Τι να πει μετά;
Αννίτα: Να είναι gay, και να μην ξέρει ότι αυτό απαγορεύεται. Είναι ένας νέος ο οποίος δεν έχει…
Άνθιμος: Εμείς καλούμε σε μετάνοια, σε διόρθωση κατά το εφικτό. Πέστε ότι δεν κατορθώνει. Έχω τέτοια περιστατικά. Είναι ένα μέλος της κοινωνίας. Δεν τον είδαμε ποτέ. Ξέρουμε ότι λένε αυτό ή συμβαίνει αυτό και σταματούμε εκεί. Αλλά όταν έρχεται νόμος του κράτους που θέλει να νομιμοποιήσει ζευγάρια, αυτό δεν γίνεται ούτε στα σκυλιά με συγχωρείτε.
Αννίτα: Κατάλαβα πολύ καλά τη λέτε τώρα, πατέρα Άνθιμε. Απλώς εγώ αναρωτιέμαι, τη στιγμή που συμβαίνει έτσι κι αλλιώς και είναι ζευγάρια δύο άνδρες ή δύο γυναίκες, μήπως το πράγμα γίνεται πιο εύκολο όταν νομιμοποιείς τη σχέση των ανθρώπων και δεν τους εξαναγκάσεις να λειτουργούν περιθωριακά, ακραία, ανορθόδοξα, τέλος πάντων καταπιεσμένοι; Αυτό λέω.
Άνθιμος: Δεν μπορούμε να δεχτούμε την επιβεβαίωση αυτής της καταστάσεως που θεωρείται αμαρτία με μία νομιμοποίηση. Είναι σα να λέμε τα παιδιά μας να τα καταστρέψουμε. Σ’ όλα τα θρησκεύματα δεν υπάρχει τέτοιο θέμα. Εμείς που είμαστε στο χριστιανικό κόσμο πρέπει να υποχωρήσουμε γιατί το θέλουν, δεν ξέρω ποιοι διανοούμενοι, δεν ξέρω ποιοι πολιτικοί, να νομιμοποιήσουμε ζευγάρια άνδρα με άνδρα και νάχουν, λέει και παιδί; Ποιον θα λέει μαμά, ποιον θα λέει μπαμπά.
Αννίτα: Συνήθως λέει μπαμπά τον… μπαμπά, και μαμά λέει …
Άνθιμος: Είναι γελοίο.
Αννίτα: Το ‘χω δει.
Άνθιμος: Ναι, αλλά είναι γελοίο!
Αννίτα: Και μαμά το μπαμπά.
Άνθιμος: Αυτό θα είναι δυστυχισμένο πλάσμα μετά.
Αννίτα: Εντάξει ας μην προκαθορίσουμε την πορεία παιδιών που… Δυστυχισμένα πλάσματα, Παναγιότατε, είναι κι εκείνα που έρχονται από μάνα και πατέρα και είναι οι γονείς απαράδεκτοι.
Άνθιμος: Ναι, σύμφωνοι. Να μην είναι όμως και προδιαγεγραμμένα.
Αννίτα: Λοιπόν, μου λέγατε πριν για την έκθεση της Θεσσαλονίκης. Πέρασαν όλα τα αρχηγόπουλα από εδώ. Όλοι οι αρχηγοί οι πολιτικοί. Πώς σας φάνηκαν οι απόψεις τους;
Άνθιμος: Εγώ ασχολούμαι με τα κοινά. Και τα ζω, και τα παρακολουθώ και τα διαβάζω, και πολλές φορές εκφέρω και κάποια γνώμη. Αλλά όταν έχουμε φθάσει σε μεγάλα θέματα, όπως είναι αυτό της εντάξεώς μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σ’ ένα σημείο όπως το σημερινό, μετά από τόσες διαδικασίες τόσα χρόνια, εκεί έχω μία κλίση να πω ότι αυτό δεν γυρίζει πίσω. Πρέπει να τελειώσει η φάση στην οποία είναι και μετά να δούμε πώς θα βελτιώσουμε τα πράγματα.
Αννίτα: Μάλιστα. Να χαλαρώσουμε για να τ’ απολαύσουμε, δηλαδή, αφού δεν μπορούμε να το αποφύγουμε.
Άνθιμος: Τι να κάνουμε;
Αννίτα: Εδώ λοιπόν μπορεί να βοηθήσει η Εκκλησία.
Άνθιμος: Εμείς λέμε, και ακριβώς λέμε στο θέμα της δυσκολίας ακόμη και του φαγητού, απαντήσαμε με τα συσσίτια. Το ξέρετε.
Αννίτα: Μια και μιλάμε για την Εκκλησία εδώ και την αρωγή της στον απλό πολίτη, η εκκλησιαστική περιουσία πώς είναι; Υπάρχουν λεφτάκια; Γιατί υπάρχει μια άποψη ανθρώπων ότι αυτή τη στιγμή θα έπρεπε να είναι πάρα πολύ δυναμική η αρωγή της Εκκλησίας προς τον πολίτη, αφού υπάρχει πολύ χαρτί μέσα στην Εκκλησία, τη στιγμή που υπάρχει μεγάλη περιουσία. Τι γίνεται εκεί;
Άνθιμος: Θέλω να πω ότι πολλές φορές οι άνθρωποι, επηρεαζόμενοι κι από τις πολιτικές τους ιδεολογίες, έχουν μια εχθρική στάση στην Εκκλησία. Δηλαδή αν αρχίσουμε τώρα να σας πω από πότε και πόσα έδωσε η Εκκλησία στο Δημόσιο κι ότι δεν αξιοποιήθηκαν και υπάρχουν ακόμη κτήματα τα οποία δεν έχουν δοθεί στους Έλληνες πολίτες γιατί δεν είναι ικανή να τα διανείμει η Πολιτεία, γιατί να τους ξαναδώσουμε, ας πούμε. Αλλά τα δώσαμε. Δεν έχουμε… Έχουν μείνει ελάχιστα πράγματα. Τα κτήματα, χιλιάδες στρέμματα τα πήρε το κράτος σε διάφορες φάσεις. Τα τελευταία ήταν το 1955, τα περισσότερα.
Τώρα όμως που τα πράγματα ήρθαν όπως ήρθαν και η Εκκλησία κινείται με την προσφορά του λαού, σας λέω ότι η μείωση των εισοδημάτων στους ιερούς ναούς είναι τρομακτική.
Αννίτα: Έχετε κρίση κι εσείς δηλαδή. Ε, ναι γιατί πιο παλιά που είχαν όλοι λεφτά, πηγαίναμε στην Εκκλησία, ανάβαμε ένα κερί, δίναμε πέντε ευρώ, δέκα. Τώρα το σκέπτεσαι. Λες, να δώσω ένα ευρωπουλάκι; Να δώσω 50 σεντς;
Άνθιμος: Τα περισσότερα είναι πενηνταράκια.
Αννίτα: Α, έχουμε πέσει τόσο χαμηλά;
Άνθιμος: Βέβαια!
Αννίτα: Πάνε τα πέντε ευρώ και τα δέκα ευρώ;
Άνθιμος: Χάρτινο δεν υπάρχει! Σπάνιο είναι, Πάσχα, Χριστούγεννα. Κι επομένως, αυτή τη στιγμή οι εκκλησίες, και όταν λέμε εκκλησίες εννοούμε οι ναοί στις μεγάλες πόλεις και στα χωριά, είναι, πώς να το πούμε, οργανισμοί οι οποίοι έχουν έξοδα συντηρήσεως.
Αννίτα: Μα και οι φορτώγκες παλιά δίνανε, δηλαδή υπήρχαν δωρεές μεγάλες, υπήρχαν φιλανθρωπίες. Το τάμα πρέπει να έχει σταματήσει τώρα που πηγαίναν οι άνθρωποι και δίνανε τιμαλφή και τα λοιπά.
Άνθιμος: Κι αυτά είναι πεσμένα. Αλλά αυτή τη στιγμή όμως μια εκκλησία όπως είναι ο Άγιος Δημήτριος ή όπως είναι η Παναγία, η Αγία Σοφία, ή όπως είναι οι μεγάλοι ναοί που υπάρχουν στην πόλη, πώς θα συντηρηθούν; Πώς θα ηλεκτροδοτηθούν; Πώς θα τηλεφωνηθούν, να το πω έτσι. πώς να εξυπηρετήσουν τους ανθρώπους, πώς να πληρώσουν τους ψάλτες, πώς θα πληρώσουν τις καθαρίστριες πώς θα πληρώσουν το ΙΚΑ;
Αννίτα: Που πρέπει να τάχουν όλα αυτά, ε;
Άνθιμος: Όλα αυτά. Και δίνουν κι ένα ποσοστό στη διοίκηση, δηλαδή στη Μητρόπολη κι έχει ακόμη να πληρώσει, δεν το λέμε, γιατί και το κερί έχει την αξία του. Είναι μια δαπάνη. Ακόμη και στην οικονομία η Εκκλησία προσφέρει με τη ζωή της τόσο όσα δεν έχουμε ποτέ εκτιμήσει.
Αννίτα: Στην οικονομία;
Άνθιμος: Να σας πω. Το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, το Δεκαπενταύγουστο, είναι η κίνηση όλη της Εκκλησίας.
Αννίτα: Τη στιγμή που πας να προσευχηθείς τα Χριστούγεννα, κι έχεις τη μεγάλη χαρά που γεννήθηκε ο Χριστούλης, είσαι και πιο large να πούμε, γίνεται και το χαϊλίκι το εμπορικό, οπότε μια χαρά έρχεται και δένει το πνευματικό με το ρεαλιστικό.
Άνθιμος: Δεν είναι αυτός ο σκοπός των εορτών αλλά είναι μια συνέπεια. Έτσι λοιπόν, μαζί με την πνευματική αναμονή για το γεγονός της γεννήσεως του Χριστού…
Αννίτα: Είναι και η εμπορική.
Άνθιμος: Έχουμε και αυτό.
Αννίτα: Πάμε στην αποτέφρωση; Σας πειράζει να βγάλω το σακάκι μου γιατί έχω ντυθεί λίγο… επειδή έχω έρθει σ’ εσάς, αλλά έχω αρχίσει τώρα να ζεσταίνομαι εδώ. Να χαλαρώσουμε λίγο, ε; Ωραία. (Σ.σ.: Για το βαθύ ντεκολτέ της ξέχασε η Αννίτα να ρωτήσει τον κ. Άνθιμο αν τον πειράζει. Αθωότητες, βλέπετε!)
Άνθιμος: Θ’ αρχίσω μ’ ένα επιχείρημα που άρεσε πολύ στον κόσμο. Πρώτον εμείς έχουμε το πρόβλημα γιατί ο δήμαρχος θέλει να κάνει αποτεφρωτήριο.
Αννίτα: Α, ναι. Με το δήμαρχο έχετε ένα θέμα μεταξύ σας.
Άνθιμος: Ο ίδιος λέει έχουμε φιλικές σχέσεις.
Αννίτα: Τι σχέση είναι αυτή που έχετε με τον κύριο Μπουτάρη.
Άνθιμος: Κι εγώ λέω φιλικές σχέσεις έχουμε. Αλλά έχουμε διαφωνίες σε θέματα τα οποία είναι ουσιώδη.
Αννίτα: Έχετε συνέχεια διαφωνία όμως.
Άνθιμος: Τώρα τελευταία επετάθη διότι μπήκε και αυτό που λέμε και μπήκε και μια τοπολατρεία την οποία εγώ την αντιπαθώ. Το λατρεία αντιπαθώ διότι τη θεωρώ προσβολή για την ελληνικότητά μας, κλπ. Καλύτερα είναι να μην πάμε εκεί, να πούμε για την αποτέφρωση που ρωτήσατε.
Αννίτα: Λένε οι άνθρωποι αυτοί ότι η αποτέφρωση είναι καλό να γίνεται διότι γίνεται στάχτη ο νεκρούλης, δεν το πας το πτώμα στο νεκροταφείο, δεν έχει μανούρα σκάψε, βάλε και τα λοιπά, οικολογικά λένε ότι είναι καλύτερα διότι κάτω από το χώμα έχει φουλάρει stuff.
Άνθιμος: Χειρότερα είναι.
Αννίτα: Χειρότερα είναι;
Άνθιμος: Μάλιστα.
Αννίτα: Και τον παίρνεις και το νεκρούλη τις στάχτες του και τις έχεις μέσα στο σπίτι σου – εντάξει αυτό δεν ξέρω πόσο θέλει κανείς να το κάνει – και γενικότερα έχει όλο αυτό μια… αρέσει στον κόσμο η αποτέφρωση.
Άνθιμος: Που ξαφνικά το βρήκαμε το 2014. Πολύ δεν αργήσαμε;
Αννίτα: Γιατί όμως; Αυτό είναι το ερώτημα.
Άνθιμος: Έλα ντε! Γιατί είναι απόλυτα δικαιωμένη. Είναι πρώτον διδασκαλία της Εκκλησίας. Είναι προϋπόθεσις. Στο Σύμβολο της Πίστεως όταν το λέτε ή βαφτίζετε τα παιδιά λέτε “Προσδοκώ Ανάσταση νεκρών και ζωή του μέλλοντος αιώνος αμήν”…
Αννίτα: Ααα! Άμα είσαι στάχτη δεν ανασταίνεσαι…
Άνθιμος: Άλλο πώς και τι θα γίνει, δεν ερμηνεύονται όλα αυτά λογικά. Κι από κει και πέρα, εγώ έθεσα εδώ ένα ερώτημα το οποίο έκανε και αίσθηση. Λέω, “κύριε Δήμαρχε, είδατε τι γίνεται στην Αμφίπολη; Εάν οι πρόγονοί μας όλους αυτούς τους είχανε κάψει τι θα είχαμε; Μόνο στάχτη θα είχαμε κι όχι επιχειρήματα για να μιλάμε στους Σκοπιανούς για την πατρίδα μας.”
Αννίτα: Το κόκαλο μένει πολλά χρόνια μετά;
Άνθιμος: Ε, βέβαια, ποτέ δεν χάνεται.
Αννίτα: Και αν βάζανε τη στάχτη, ας πούμε, μέσα στον τάφο;
Άνθιμος: Η στάχτη είναι μηδενισμός, είναι ανυπαρξία. Η στάχτη είναι… δεν υπάρχει, δεν υπάρχει.
Αννίτα: Ναι… Τι θα κάνουμε με το θέμα του θανάτου τώρα; Γιατί πεθαίνουμε, πατέρα;
Άνθιμος: Να μην πάμε εκεί. Εδώ να το λύσουμε, να το κουβεντιάσουμε.
Αννίτα: Ναι, για να το συζητήσουμε. Με αγχώνει που θα πεθάνω κάποια στιγμή. Με φρικάρει αυτό.
Άνθιμος: Είναι δυνατό να δεχτούμε να πάμε να τον βάλουμε μέσα στα σίδερα για να λιώσει; Δεν είναι το ίδιο για την παράδοσή μας και την…
Αννίτα: Αυτό είναι το υπαρξιακό μου πρόβλημα με το θάνατο;
Άνθιμος: Τι; Να ξέρετε ότι μία μέρα θα γίνει ανάσταση όλου του κόσμου και αυτή θα είναι η συντέλεια του κόσμου. Να το χωνέψετε. Είναι σύμβολο στην πίστη μας, μέσα στην ύπαρξή μας.
Αννίτα: Δηλαδή δεν γεννηθήκαμε τυχαία λέτε, ε;
Άνθιμος: Όχι, βεβαίως! Αλλά σας λέω ότι αυτή τη στιγμή αυτό που γίνεται ή που θα γίνει με την αποτέφρωση, θα βάζουν το νεκρό μέσα, αλλά όμως όταν θα προχωρήσει για να καεί, τα οστά, εδώ των ώμων και πίσω, είναι αυτά τα οποία δεν καίγονται, ούτε αναλίσκονται όταν πήγε για να καεί. Και έχουν ένα δεύτερο μηχάνημα το οποίο έρχεται και συντρίβει τα οστά – το πληρώνεις ακριβότερα – για να συντρίψει τα οστά και να τα κάνει στάχτη και να κάνει την μάνα μου και τον πατέρα μου στάχτη. Εγώ δεν θα το κάνω ποτέ. Στάχτη στα μάτια αυτονών.
Αννίτα: Στη μάνα και στον πατέρα σας εσείς Παναγιότατε; Εγώ το βλέπω σε προσωπικό επίπεδο και με τρελαίνει.
Άνθιμος: Μιλάνε πολλές φορές να κρατήσουμε τις παραδόσεις, οι διάφοροι διανοούμενοι, να κρατήσουμε εκείνο, να κρατήσουμε το άλλο. Μα πάτε να το καταστρέψετε. Τον άνθρωπο πάτε να καταστρέψετε. Την ανθρώπινη ύπαρξη.
Αννίτα: Πείτε μου λίγο αν θέλετε, Παναγιότατέ μου, για το θέμα της ανάστασης των νεκρών. Μ’ ενδιαφέρει αυτό. Δηλαδή, έχουμε γεννηθεί όλοι και πεθαίνουμε κάποια στιγμή. Θα γίνει κάποια στιγμή, θ’ αναστηθούν όλοι;
Άνθιμος: Όλοι.
Αννίτα: Στο ίδιο timing;
Άνθιμος: Μέσα σ’ ένα χρόνο. Μέσα σε μια στιγμή, σ’ ένα χρόνο και λιγότερο. Είναι θέλημα του Θεού αυτό, εμείς δεν το ξέρουμε.
Αννίτα: Ναι, λέω, ξαφνικά όολοι οι άνθρωποι; Πού θα χωρέσουν τόσοι άνθρωποι ζωντανοί;
Άνθιμος: Όλοι, όλοι. Δεν ακούτε που λέμε κόντεψε να γίνει Δευτέρα Παρουσία;
Αννίτα: Ναι, πού θα χωρέσουν τόσοι ζωντανοί νοματαίοι πάνω στη γη;
Άνθιμος: Μα δε χωράνε. Είναι πνευματικές οι υπάρξεις.
Αννίτα: Α, πνευματικά θα ζωντανέψουμε.
Άνθιμος: Είναι πνευματικές οι υπάρξεις.
Αννίτα: Και θα είμαστε τύπου πνεύματα μεταξύ μας και θα μιλάμε; Πώς θα είναι;
Άνθιμος: Δεν μπορώ να σας το πω.
Αννίτα: Εσείς τώρα που…
Άνθιμος: Το να μιλάμε είναι η απόλαυση της παρουσίας του Θεού στη ζωή μας. Αυτό είναι η αιώνια ζωή. Να γνωρίσεις τον Θεόν και να αντιληφθείς την παρουσία του της οποίας είσαι έργο και στην οποία παρίστασαι και δουλεύεις και διενεργείς εις τους αιώνας.
Αννίτα: Ωραία. Άρα λοιπόν να τιμούμε τη ζωή που μας δίνει ο Θεός.
Άνθιμος: Βεβαίως, μέγα αγαθόν!
Αννίτα: Αυτή η ζωή όμως, βάσει της Εκκλησίας, έχει πάρα πολλές απαγορεύσεις τώρα, μεταξύ μας, από σας, από την Εκκλησία. Δηλαδή σου λέει μην αμαρτάνεις, μην κάνεις σεξ, μην τζογάρεις, μην πίνεις, μην καπνίζεις, μην…
Άνθιμος: Μη λέτε άλλα γιατί…
Αννίτα: Είναι λίγο καταπιεστική. Και η χαρά της ζωής επίσης είναι μέσα σ’ αυτά που είπα.
Άνθιμος: Να σας απαντήσω. Εμείς δε λέμε “μην κάνεις, μην κάνεις, μην κάνεις”… Οι άνθρωποι με την ενοχή τους έρχονται και μας λένε έκανα αυτό κι αυτό. Κι εμείς εξομολογούμεθα σε πνευματικούς, οι ίδιοι οι κληρικοί, και λέμε έκανα αυτό το λάθος, έκανα αυτή την αδικία, έκανα αυτή την παράβαση και ζητώ συγνώμη από το Θεό και να μου διαβάσετε την ευχή για να συγχωρηθώ. Επομένως δεν δίνουμε διαταγές που πρόκειται να εκτελεστούν. Υπάρχουν προτροπές που λέει “Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου”…
Αννίτα: Και θα πάμε στην κόλαση όσοι έχουμε κάνει αμαρτίες;
Άνθιμος: Ξέρετε τι είναι η κόλαση;
Αννίτα: Για πείτε μου γιατί και αυτό με αγχώνει πολύ.
Άνθιμος: Η αγνωσία του Θεού. Αυτό που είπαμε πριν, τι θα γίνει στη Δευτέρα Παρουσία, που είναι η γνώσις του Θεού και αυτό είναι η απόλυτος ευτυχία. Το άλλο είναι η κόλασις: η αγνωσία του Θεού. Είσαι στον Έρεβος. Έρεβος είναι το σκοτάδι. Και βασανίζεσαι μέσα σ’ αυτή την ανυπαρξία.
Αννίτα: Διότι παίζει και να μην καταλαβαίνεις τίποτα, να μην αντιλαμβάνεσαι τίποτα και να μη βασανίζεσαι.
Από πολιτικούς και ακαδημαϊκούς υπήρξε μία πρόθεση να υπάρξει τμήμα Ισλαμικών σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Πράγμα το οποίο σαν κάνει μάλλον έξαλλο.
Άνθιμος: Εγώ έχω κάνει μεγάλη προσπάθεια, και όχι μόνον εγώ. Όταν πρωτοδημιουργήθηκε ο θόρυβος και με κατέστησαν ενήμερο και από τη Θεολογική Σχολή, αντέδρασα πολύ απότομα και πολύ, ας πούμε, αφοριστικά. Και η αντίδρασις αυτή τους ανάγκασε να μη λένε πλέον “τμήμα” αλλά να λένε “κατεύθυνση”. Είναι ένα βήμα παρακάτω, δηλαδή.
Αννίτα: Εσείς βρίσκετε προκλητικό το γεγονός ότι μπορεί να διδάσκεται το Ισλάμ στη Σχολή Θεολογίας.
Άνθιμος: Ακριβώς. Δηλαδή αυτοί λένε θα είναι μία κατεύθυνση αυτή και θα έχει να κάνει με το Ισλάμ, αλλά θα είναι της Θεολογικής Σχολής. Και τους λέγω, η Ορθόδοξη Θεολογία έχει καμία σχέση με το Ισλάμ; Έχει κάτι το οποίο να συγγενεύει; Κάτι στο οποίο να συμπίπτει;
Αννίτα: Την ίδια στιγμή διδάσκεται και ο Βουδισμός, και ο…
Άνθιμος: Να σας απαντήσω και σ’ αυτό. Υπάρχει και στη Θεολογική Σχολή εδώ και των Αθηνών η έδρα που είναι της Θρησκειολογίας. Κι εγώ τη διδάχτηκα. Δηλαδή εκεί όλα τα θρησκεύματα, ανάλογα με την παρουσία τους ή με την ιστορία τους, και οι φοιτηταί εξετάζονται, δίνουν εξετάσεις και περνούν το μάθημα ή δεν το περνούν. Υπάρχει λοιπόν μία γνώση. Αλλά δεν είναι θέμα τώρα για να μάθουμε εμείς τι είναι το Ισλάμ, ούτε και το χρειαζόμαστε.
Αννίτα: Ακαδημαϊκά.
Άνθιμος: Βέβαια όσοι υποστηρίζουν τη θέση αυτή θέλουν να πάρουν πρόσωπα από την περιοχή της Θράκης που θέλουν να μάθουν, να μορφωθούν, κλπ., και να γίνουν δάσκαλοι, και είναι Έλληνες πολίτες. Δηλαδή Μουσουλμάνοι στην Κομοτηνή. Που δεν αλλάζουν σε τίποτα.
Αννίτα: Όμως εγώ σκέπτομαι λίγο πιο πέρα απ’ όλα αυτά. Απολύτως καταλαβαίνω την επιθυμία σας να μην μοιραστείτε κάτι από τα κεκτημένα μας, μάλιστα έχοντας περάσει πολλά σαν λαός από τους Τούρκους. Αλλά λέω, αν σκεφτεί κανείς λίγο πιο θεωρητικά, ο Χριστός λέει “αγαπάτε αλλήλους” και ουσιαστικά όλο αυτό το “θα κάνουμε τμήμα του Ισλάμ, δεν θα κάνουμε, θα κάνουνε οι άλλοι τη σχολή στη Χάλκη ή δεν θα την ανοίξουνε”, όλο αυτό το πράγμα που καλούμαστε, καλείστε εσείς άλλες φορές να υπεραμυνθείτε κλπ., δεν είναι μία συνέχιση της κόντρας, της μανούρας, της πολεμικής διάθεσης, της εχθρότητας;
Άνθιμος: Η άποψη η δική μας είναι η εξής: Δεν θέλουμε Ισλαμική Παρουσία στη Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη υπήρξε σκλάβα κι αυτή 400 χρόνια όπως όλος ο Ελληνισμός, και υπήρχαν εδώ τρεις, ας πούμε, συνοικίες. Ήσαν οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, οι Μουσουλμάνοι και ήσαν και οι Εβραίοι. Όλα αυτά βέβαια μετά έγιναν, από τους πολέμους και τα λοιπά διαφοροποιήθηκαν και φτάσαμε στην απελευθέρωση το 1912.
Αφού λοιπόν απαλλαχτήκαμε από αυτή την ιστορία και φτάσαμε να είμαστε η Θεσσαλονίκη που είναι μία πόλις που είναι προ Χριστού ελληνική, κι έρχονται αυτή τη στιγμή και μιλάνε και τώρα για εκσκαφές επιστημονικές των αρχαιολόγων μας γι’ αυτή την υπόθεση, δεν μπορούμε εμείς να είμαστε υποχωρητικοί σ’ αυτό που απαιτούν οι Τούρκοι…
Αννίτα: Για ποιο λόγο κάποιοι θέλουν να υποχωρήσουμε εσείς πιστεύετε;
Άνθιμος: Να σας πω κάτι για να μη μου ξεφύγει. 40 χρόνια κοροϊδεύουν για τη Σχολή της Χάλκης. Εσάς αν σας κοροϊδεύουν 40 χρόνια θα πάτε να πείτε “έχετε δίκιο εσείς κι εγώ παραιτούμαι;” Σας κοροϊδεύουν 40 χρόνια!
Αννίτα: Άρα εσείς κρίνετε ότι θέλει και λίγο δυναμισμό. Θέλει και λίγο τσαμπουκά. Θέλει και λίγο όρια. Μην ξεχνιόμαστε, λέτε.
Άνθιμος: Δεν είναι δυνατόν να λέμε “περάστε και περάστε”. Δεν θέλουμε να υπάρχει Ισλάμ στη Θεσσαλονίκη. Φτάνουν τόσα άλλα που χάσαμε. Ήρθε λοιπόν ο Τούρκος ο Υπουργός, πήγε στον Άγιο Δημήτριο, και μόλις τον είδε, “Άα” λέει “αυτό είναι τζαμί για τους Τούρκους”!
Και ο άλλος ήρθε και με το που μπήκε στη Θράκη, άλλος Υπουργός, και λέει, “Άα, μπήκα στη Δυτική Θράκη, το κομμένο χέρι της Τουρκίας”. Εμείς πάμε στην Κωνσταντινούπολη, να πούμε, “μας τα ‘χετε κόψει όλα, τα κεφάλια μας, τα αυτά και μας πήρατε την Κωνσταντινούπολή”. Αλλά δεν το λέμε, διότι πλέον σε μια πραγματικότητα τόσων αιώνων πλέον πειθαρχούμε.
Αννίτα: Οι Ρώσοι είναι φίλοι μας;
Άνθιμος: Οι Ρώσοι σαν λαός είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Τόσα χρόνια τώρα, στα τελευταία δηλαδή που πήραν τα πάνω τους, η Θεσσαλονίκη ευεργετήθηκε από τους Ρώσους που ήρθαν εδώ και οι οποίοι επισκέπτονται όλες τις παλαιές και τις μεγάλες εκκλησίες που υπάρχουν στη Θεσσαλονίκη για να προσκυνήσουν.
Αννίτα: Και δεν τους λείπουν και τα λεφτά τώρα αυτή την εποχή.
Άνθιμος: Ωφέλησαν εδώ, κι εγώ διαφώνησα με τον κύριο Δήμαρχο ο οποίος επαινούσε συνεχώς την άφιξη 2.000 Μουσουλμάνων οι οποίοι ήρθαν για ν’ αφήσουν χρήματα – εγώ ξέρω ότι δεν αφήνουν χρήματα.
Αννίτα: Κι αυτοί έχουν λεφτά όμως.
Άνθιμος: Έχουν αλλά δεν αφήνουν χρήματα στην Ελλάδα, αλλά εν πάση περιπτώσει καλώς ήρθαν και να έρχονται οι άνθρωποι.
Αννίτα: Υπάρχει κάτι άλλο για το οποίο θέλετε να τοποθετηθείτε και να ακουστεί η γνώμη σας δημόσια;
Άνθιμος: Αυτό το οποίο πάντοτε μας καίει εδώ και βλέπομε τώρα μία σιωπή κι έχω σκοπό να επανέλθω, είναι το θέμα με τα Σκόπια. Δηλαδή υπάρχει μία σιωπή πάνω στο θέμα. Το λέω για τους τηλεθεατές σας. Ούτε ο Πρωθυπουργός είπε τίποτα. Μόνον εγώ είπα. Ούτε ο κύριος Τσίπρας είπε τίποτα, ούτε κανένας άλλος άκουσα να πει τίποτα.
Αννίτα: Παναγιότατε, πώς σας φάνηκε η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στον Άγιον Όρος;
Άνθιμος: Εμένα με ευχαρίστησε. Και δεν μου αρέσει μια προσωπική εκδήλωση που κάνει ένας πολιτικός αρχηγός αμέσως να αρχίζει η κριτική, η αμφισβήτηση ή ο έπαινος. Ήταν προσωπικό του θέμα. Καλά έκανε και πήγε.
Αννίτα: Όση ώρα μιλάτε και σας παρακολουθώ, Παναγιότατε, βλέπω έναν άνθρωπο που είναι ένας γλυκός παπάς, που θα μπορούσε να είναι ο παπάς της ενορίας και να τον αγαπάνε οι πιστοί και τα λοιπά, αλλά την ίδια στιγμή βλέπω κι έναν άνθρωπο με πυγμή, με προσωπικότητα, με πολιτική θέση, με κοινωνική θέση που δεν ξέρω αν μέσα σ’ όλο αυτό επιτρέπεται να έχει κανείς φιλοδοξίες. Δηλαδή, πώς είναι η ζωή ενός Μητροπολίτη; Έχετε κάνει καριέρα εκκλησιαστική, ουσιαστικά.
Άνθιμος: Εγώ είχα την ευκαιρία να σπουδάσω πρώτα φιλολογία στην Αθήνα, στη Φιλοσοφική Σχολή, με δασκάλους, καθηγητάς, που ήσαν γίγαντες – δεν είναι ώρα να τους πούμε τώρα – και συνέχεια πήγα στη Θεολογία γιατί ήθελα να γίνω κληρικός.
Αννίτα: Θέλατε.
Άνθιμος: Τόθελα, οι γονείς μου δεν ήθελαν, αλλά μαζί μου ήσαν όμως μετά.
Αννίτα: Ήσασταν ένα παιδί που θέλατε από μικρός ν’ ασχοληθείτε με το…
Άνθιμος: Να σας πω. Μου άρεσε η Εκκλησία, ναι, από μικρός. Και οι ακολουθίες, και οι λειτουργίες, και τα πάντα.
Αννίτα: Χωρίς να είναι η οικογένεια που σας έχει προτρέψει.
Άνθιμος: Η οικογένειά μου ήταν απλοί όπως και οι δικοί σας. Δηλαδή πιστεύανε, το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, τις Κυριακές…
Αννίτα: Μια κανονική οικογένεια. Άρα είχατε μία έμφυτη διάθεση.
Άνθιμος: Αυτό το λέμε πολλές φορές και κλίση. Υπάρχει μία κλίση και έρχεται και μία πρόσκληση.
Αννίτα: Είναι σαν το ταλέντο που λέμε. Κάποιος γεννιέται και ξέρει να παίζει πιάνο, κιθάρα, κάποιος άλλος γεννιέται και είναι έτοιμος να πάει να τα πει στην εκκλησία.
Άνθιμος: Μόνο ότι σ’ εμάς έχει και πνευματική υπόσταση αυτό. Δεν είναι όπως αυτό που λέτε που είναι κοσμικό. Πολύ καλό και ευλογημένο γιατί είναι στις καλές τέχνες.
Αννίτα: Αλλά η μουσική έχει και πνευματική υπόσταση.
Άνθιμος: Εμείς έχουμε να κάνουμε και με τη μουσική: τραγουδάμε, ψάλλομε.
Αννίτα: Και η προσωπική ζωή του Μητροπολίτη πώς είναι; Εσείς έχετε αφιερώσει τη ζωή σας στην Εκκλησία, δεν παντρευτήκατε γιατί δεν θα μπορούσατε να έχετε κι αυτή την εξέλιξη. Φαντάζομαι δεν φλερτάρετε καθημερινά, δεν έχετε σχέσεις, δεν πηγαίνετε σε κλαμπ,. Πώς διασκεδάζετε; Μέσα από το λειτούργημά σας σίγουρα.
Άνθιμος: Κοιτάξτε, μια λειτουργία αρχιερατική την Κυριακή αλλά και καθημερινές μέρες είναι μια ολόκληρη ιεροτελεστία. Όλο αυτό έχει ένα κόπο σωματικό αλλά πνευματικά έχει μία ξεκούραση, έχει μία ανάπαυση, έχει μία ικανοποίηση. Η ψυχή μας γεμίζει. Δεν θέλομε τίποτε άλλο, αλλά εγώ μπορεί ν’ ακούσω και λίγη κλασσική μουσική και λίγο δημοτικό τραγούδι ν’ ακούσω μ’ αρέσει.
Αννίτα: Ποιος είναι ο αγαπημένος σας κλασσικός συνθέτης;
Άνθιμος: Τσαϊκόφσκι, και Μότσαρτ.
Αννίτα: Άρα είστε προς Τσαϊκόφσκι και Μοζάρτ. Αυτοί είναι πιο … από τους άλλους που είναι πιο βαρείς ας πούμε.
Άνθιμος: Ε, και οι βαρείς. Αλλά επειδή εμείς είμαστε βεβαρυμένοι όλη την ημέρα, το βράδυ ξεκουραζόμαστε.
Αννίτα: Πολύ ωραία. Δεν έχετε σχέσεις εσείς με το Ίντερνετ; Έτσι με τα social media;
Άνθιμος: Εγώ, Ίντερνετ κι αυτά έχομε εδώ ειδικό δικό μας, ιερέων.
Αννίτα: Αλλά εσείς ο ίδιος δεν γκουγκλάρετε…
Άνθιμος: Όχι. Αλλά εμείς μεταδίδουμε τη λειτουργία μέσω του Ίντερνετ. Έχουμε ειδική σύνδεση και πάει δηλαδή στην ιστοσελίδα μας. Και η ΕΡΤ3 που καταργήθηκε κάθε Κυριακή είχε μία εκπομπή…
Αννίτα: Σας πονάει που καταργήθηκε η ΕΡΤ3.
Άνθιμος: Ναι, πάρα πολύ με πονάει κι έχω γράψει και στον Πρωθυπουργό και μου είπε θα διορθωθεί. Και το περιμένουμε γιατί το ξαναείπε εδώ στην Έκθεση.
Αννίτα: Ε, βέβαια, ήτανε το δικό σας βήμα.
Άνθιμος: Είναι η φωνή της Μακεδονίας, όλου του βορειοελλαδικού χώρου.
Αννίτα: Εγώ θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ που μας δεχτήκατε εδώ στη Μητρόπολη.
Άνθιμος: Να είστε καλά.
Αννίτα: Πάντα αναρωτιέμαι πώς είναι να σε αποκαλεί κάποιος “Παναγιότατο”. Γιατί σκέπτομαι, κάθε φορά που προσπαθώ να σας προσφωνήσω. Το “Παναγιότατος” μ’ αρέσει σαν προσφώνηση αλλά την ίδια στιγμή σκέπτομαι μήπως είναι και πάρα πολύ βαρύ για έναν άνθρωπο; Δηλαδή άγιος είναι το Παναγιότατος;
Άνθιμος: Είναι, αλλά μη νομίζετε ότι κι εμείς το παίρνουμε… Αυτό είναι μέσα στα ανθρώπινα πλαίσια που οι ίδιοι οι άνθρωποι τα έκαναν στο παρελθόν. Δηλαδή αυτή τη στιγμή Παναγιότατος είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Ο Θεσσαλονίκης δεν είναι Παναγιότατος όπου κι αν πάει. Είναι μόνον εντός των ορίων της Μητροπόλεώς του. Οπότε το πράγμα είναι πολύ ήπιο.
Αννίτα: Ναι. Ο Παναγιότατος της Μητρόπολης, δηλαδή είναι…
Άνθιμος: Ναι, της Μητροπόλεως. Ήθελαν να δώσουν στη Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης ένα εκκλησιαστικό κύρος και βαρύτητα επειδή πράγματι μέσα στην ιστορία των αιώνων που πέρασαν ήταν μία πόλις πάρα πολύ δυνατή. Δεν μπορεί κανείς αυτό να το αμφισβητήσει. Και γι’ αυτό κι εμείς θέλουμε και προσπαθούμε ό,τι μπορούμε να κάνομε και όσο καιρό θα είμεθα. Και γι’ αυτό θέλομε και να μας ξεκαθαρίσουν οι πολιτικοί μας την υπόθεση της στάσεώς των στις απαιτήσεις των Σκοπίων. Διότι η είσοδος της κυρίας Μέρκελ στην υπόθεση για μας είναι δυσχερής.
Αννίτα: Μάλιστα. Βρίσκω ότι έχετε πολύ ωραία αισθητική. Αυτό που φοράτε το εγκόλπιο μου λέτε ότι είναι επιλογή δική σας, είναι ένα δώρο που δεχτήκατε από κάπου, και πάντα αναρωτιόμουνα γιατί βλέπω παπάδες που μ’ αρέσει το styling τους, και παπάδες που έχουνε style ψιλοντεμοντέ ή τέλος πάντων όχι καλής αισθητικής. Μου λύσατε την απορία λοιπόν. Είναι θέμα προσωπικής επιλογής.
Άνθιμος: Βέβαια.
Αννίτα: Αν θα είναι βασική η ενδυμασία και από κει και πέρα όλο το styling και τα αξεσουάρ επιλέγει ο καθένας μόνος του. Πάντως όλο αυτό εμπεριέχει και μία καλλιτεχνική διάσταση.
Άνθιμος: Η Εκκλησία πάντοτε είχε το αίσθημα της καλαισθησίας σε όλα. ώστε η ζωή των ανθρώπων να είναι πιο ευχάριστη. Δεν θέλει η ζωή μας να είναι πένθιμη και μελαγχολική. Θέλει να είναι ήρεμη, πνευματική, με μια αναφορά εις τον Θεό και με μια αγάπη στους ανθρώπους, και πίστη στο Θεό και αναφορά στους ανθρώπους, για να μπορούμε να συνυπάρχουμε. Γιατί αλλιώς;
Αννίτα: Απενοχοποιείστε μας κι όλας από τις αμαρτίες μας, Παναγιότατε, για να το φέρουμε σε μια ισορροπία.
Άνθιμος: Εγώ σας βλέπω με πολλή εκτίμηση. Είσαστε πάρα πολύ, έτσι, ελεύθερη στα ερωτήματά σας και…
Αννίτα: Φουλ στην αμαρτία είμαι, Παναγιότατε, αφήστε τα…
Άνθιμος: Ε, καλή μετάνοια, τότε.
Tags: Αννίτα Πάνια, αποτέφρωση, Μητροπολίτης Άνθιμος, ομοφυλοφιλία, παναγιότατος
