Συνεχώς μας λένε ότι είμαστε πάρα πολλοί… αλλά είναι αλήθεια;
Kit Knightly
Dec 12, 2020
Στην τελευταία του, «Ουτοπία του ποντικιού και το πιο μαύρο χάπι» (“Mouse Utopia and the Blackest Pill”), ο James Corbett στοχεύει ίσως στην πιο ύπουλη προπαγανδιστική αφήγηση από όλες, και αυτή που είναι πολύ κοντά στην καρδιά μου: Υπερπληθυσμός.
Αυτό ήταν ένας προσωπικός μου εφιάλτης από τότε που μεγάλωσα αρκετά για να ανιχνεύσω υποκρυπτόμενα νοήματα, αλλά πολύ πριν προλάβω να διατυπώσω ακριβώς γιατί: Η επίμονη και καταστροφική ιδέα ότι υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι.
Ένα κατασκεύασμα προπαγάνδας που επιδιώκει να δημιουργήσει περιφρόνηση για τις μάζες των απλών ανθρώπων, ενώ συγχωρεί υβριστικές και απάνθρωπες πρακτικές από θεσμούς και ελίτ.
Αυτά τα καταστροφικά συστήματα πεποιθήσεων έχουν έρθει στο προσκήνιο κατά τη διάρκεια αυτής της «πανδημίας», που έγινε φανερό από τον πυρετώδη χαρμόσυνο ενθουσιασμό με τον οποίο τόσοι πολλοί δέχτηκαν την αφήγηση. Ένας εκπρόσωπος του ΟΗΕ ισχυρίστηκε ότι ο κορωνοϊός ήταν η Γη που «μας έστελνε ένα μήνυμα».
Τον Απρίλιο, η South China Morning Post δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο:
Γιατί ο Covid-19 είναι ένα πρόβλημα υπερπληθυσμού του ανθρώπου – μήπως οι άνθρωποι ενδεχομένως είναι ο ιός;
Μας λένε για σχεδόν δύο αιώνες ότι ο πλανήτης είναι υπερκατοικημένος, αλλά δεν ήταν ποτέ αλήθεια. Η ιδέα ότι υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι (ή θα είναι σύντομα) υπήρχε από τότε που ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν λιγότερο από το 1/10 αυτού που είναι τώρα.
Η κρίση – η διαβόητη «Βόμβα Πληθυσμού» του Paul Ehrlich – δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί, αλλά από πότε οι αποτυχημένες προβλέψεις απέτρεψαν την αποκαλυπτική ανησυχία;
Δεν είναι δύσκολο να δεις την ελκυστικότητα της ιδέας.
Σε θεσμικό επίπεδο, ο υπερπληθυσμός είναι μια μεγάλη δικαιολογία. Όταν ο Thomas Malthus προέβλεψε την κρίση υπερπληθυσμού στις αρχές του 19ου αιώνα και ισχυρίστηκε ότι η μαζική φτώχεια ήταν αναπόφευκτη, έδωσε στην άρχουσα τάξη μια κάρτα αποφυγής φυλάκισης ή τιμωρίας. (“get out of jail free card”)
Καθώς η ανισότητα αυξάνεται και το βιοτικό επίπεδο μειώνει όποιον κάνει εκστρατεία για αλλαγή ή διαδηλώνει έξω από τα έδρανα της εξουσίας, μπορεί να ειπωθεί ότι «δεν φταίμε εμείς που υπάρχει ταλαιπωρία! Δεν φταίμε εμείς που υπάρχει φτώχεια! Εσύ φταις, αναπαράγεις πολύ γρήγορα! Απλώς υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι!».
Υπό αυτή την έννοια, είναι ένα ψέμα που προστατεύει την άρχουσα τάξη από την οργή εκείνων που ελέγχουν. Αλλά εξυπηρετεί και έναν άλλο σκοπό. Σε προσωπικό επίπεδο, τα «φωτισμένα» μέλη της ελίτ ήταν πάντα πρόθυμα να διαγράψουν τεράστια τμήματα του πληθυσμού ως παραπανίσιους στις απαιτήσεις.
Η ιδέα του υπερπληθυσμού επιτρέπει σε ακαδημαϊκούς, βασιλιάδες και τραπεζίτες – άντρες και γυναίκες που κρατούν τους εαυτούς τους πάνω από τον κοινό λαό με βάση το μυαλό, το αίμα και τον χρυσό τους – να κηρύττουν μαζικές δολοφονίες, ενώ κρύβουν τα μισάνθρωπα συμπλέγματα ανωτερότητάς τους πίσω από το ενδιαφέρον για τον «κοινό άνθρωπο», τα «μελλοντικά μας παιδιά» ή «το περιβάλλον».
Από αυτό το πηγάδι σκέψης πηγάζει η ευγονική και οι «άχρηστοι καταναλωτές» και όλες εκείνες οι κακές ιδέες που διαδίδονται από τεχνοκράτες και δισεκατομμυριούχους, που ποτέ σε χίλια χρόνια δεν θα θεωρούσαν τον εαυτό τους μέρος αυτού του υποτιθέμενου πλεονάσματος. Άνθρωποι που πείθουν τον κόσμο ότι είναι «καλοί» καμουφλάροντας τα ύπουλα μέσα τους πίσω από υποτιθέμενους ευεργετικούς σκοπούς.
Είναι δυνατό – και εύκολο – να αντικρούσουμε αυτές τις ιδέες διανοητικά.
Η πλήρης παραγωγή όλης της γεωργικής γης που χρησιμοποιούμε αυτή τη στιγμή είναι αρκετή για να θρέψει κάθε άνθρωπο σε αυτόν τον πλανήτη, συν άλλα 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Υπάρχουν τεράστιες, ανυπολόγιστες ποσότητες αναξιοποίητων πόρων στη διάθεσή μας – συμπεριλαμβανομένων των ίδιων των ανθρώπων.
Κάθε νέο άτομο που γεννιέται θα μπορούσε να είναι η ιδιοφυΐα που εφευρίσκει έναν τρόπο για να αυξήσει τις αποδόσεις των καλλιεργειών ή να αξιοποιήσει καλύτερα τη γεωθερμική ενέργεια ή κάποιο άλλο εκπληκτικό βήμα προς τα εμπρός στην κοινωνική εξέλιξη.
Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι πλησιάζαμε σε οποιοδήποτε καθαρά υποθετικό ανώτατο όριο πληθυσμού, δεν θα χρειαζόταν να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Η φύση αυτοπεριορίζεται. Μας το διδάσκουν στα 12 μας, με διαγράμματα και μεγάλα πράσινα βέλη.
Όταν υπάρχουν πολλά κουνέλια, υπάρχουν πολλές αλεπούδες. Οι αλεπούδες τρώνε τα κουνέλια, τα κουνέλια μειώνονται. Λιγότερα κουνέλια ταΐζουν λιγότερες αλεπούδες. Λιγότερες αλεπούδες σημαίνει ότι τα κουνέλια αυξάνονται περισσότερο. Και έτσι ο κύκλος επαναλαμβάνεται.
Αυτός ο κύκλος έχει διατηρήσει τη ζωή σε αυτόν τον πλανήτη για εκατομμύρια χρόνια πριν από τους ανθρώπους, και θα το κάνει για εκατομμύρια χρόνια μετά. Το να επιδιώκεις να μαντρώσεις ή να ελέγξεις τη φύση έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι είναι και αδύνατο και περιττό.
Οπότε, ναι, είναι σημαντικό να αντιταχθεί κανείς στον διάχυτο μύθο σε καθαρά διανοητικό επίπεδο.
Αλλά είναι εξίσου σημαντικό – ίσως πιο σημαντικό – να το αντιπαλέψουμε σε φιλοσοφικό, ακόμη και πνευματικό επίπεδο. Για να εναντιωθούμε σταθερά στην ιδέα ότι η ανθρώπινη ζωή, οποιαδήποτε ζωή, μπορεί να περιοριστεί σε θέμα ψυχρής αριθμητικής. Ότι οι τραπεζίτες ή οι γαλαζοαίματοι ή οι επιστήμονες έχουν κάθε είδους δικαίωμα να αποφασίζουν ακριβώς ποιοι άνθρωποι είναι απαραίτητοι και ποιοι απλώς καταλαμβάνουν χώρο.
Με απλά λόγια: πρέπει να απορρίψουμε κατηγορηματικά, με στεντόρεια φωνή, την ιδέα ότι ορισμένοι άνθρωποι δεν έχουν σημασία. Ή ότι οι άνθρωποι στο σύνολό τους είναι μια αφύσικη μάστιγα που πρέπει να θεραπευτεί.
Ο James Corbett το λέει καλά κοντά στο τέλος του παραπάνω βίντεο:
«Δεν είσαι καρκίνος σε αυτόν τον πλανήτη, δεν είσαι άχρηστος καταναλωτής. Δεν χρειαζόμαστε δραστικούς περιορισμούς ελέγχου στον ανθρώπινο πληθυσμό, τόσο κυριολεκτικούς όσο και μεταφορικούς, προκειμένου να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο…»
Αλλά η καλύτερα εκφρασμένη απόρριψη του συστήματος πεποιθήσεων των Μαλθουσιανών προέρχεται από μια πολύ κατάλληλη πηγή, δεδομένης της εποχής του χρόνου.
Στο A Christmas Carol του Dickens, ο Ebenezer Scrooge λέει διαβόητα ότι αν οι φτωχοί είναι σαν να πεθαίνουν καθημερινά, «καλύτερα να το κάνουν και να μειώσουν τον πλεονάζοντα πληθυσμό». Στον οποίο το The Ghost of Christmas Present προσφέρει αυτή την καυστική επίπληξη:
«Άνθρωπε, αν είσαι άνθρωπος στην καρδιά, όχι ανυποχώρητος, ανέξου αυτή την κακή αερολογία μέχρι να ανακαλύψεις τι είναι το πλεόνασμα και πού είναι. Εσύ θα αποφασίσεις ποιοι άνθρωποι θα ζήσουν, ποιοι άνθρωποι θα πεθάνουν; Μπορεί, μπροστά στον Παράδεισο, να είσαι πιο άχρηστος και λιγότερο άξιος να ζήσεις από εκατομμύρια σαν το παιδί αυτού του φτωχού».
Και αυτό, νομίζω, είναι ένα καλό μέρος για να σας αφήσω.
Μετάφραση από τη Μαρία Σεφέρου
Δείτε κι αυτό το σχετικό video που ακολουθεί:
AMAZING DIO