Περί Μανίας ο λόγος…

Παρακολουθώντας αυτές τις μέρες τα φοβερά, τρομερά και σοκαριστικά που συμβαίνουν στη χώρα μας, είχα τη φαεινή ιδέα – άκου να δεις! – να ψάξω στο Διαδίκτυο για να βρω πληροφορίες περί καταστροφικής μανίας και άλλων επιθετικών εκδηλώσεων του ανθρώπου, και νιώθω την ανάγκη να συμμεριστώ μαζί σας τα ευρήματα. Ευελπιστώ ότι κάποιοι νέοι ή ενήλικες θα βρουν κάτι χρήσιμο στο άρθρο τούτο. Οι πληροφορίες είναι κατά κύριο λόγο από την ιστοσελίδα http://www.healthline.com.

Βέβαια, η “αυθόρμητη” ή αυθόρμητη, εν όλω ή εν μέρει, (τρέχα γύρευε) εξέγερση των νέων μας το τελευταίο δεκαήμερο είναι δικαιολογημένη, όπως είπε και ο μειλίχιος Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος – που σημειωτέον τήρησε σιγήν ιχθύος περί του Βα(λ)τοπεδίου – και επομένως κάθε απόπειρα συσχετισμού των δικαιολογημένα αγανακτισμένων νέων μας με παθολογικά συμπτώματα είναι άσχετη.

Η συνέχιση των κινητοποιήσεων διαμαρτυρίας των παιδιών που προαναγγέλλεται από εφημερίδες, η συνεχιζόμενη διακοπή κυκλοφορίας σε κεντρικούς δρόμους της Αθήνας και του Πειραιά, ώστε ο κόσμος του μόχθου να μη μπορεί ούτε αυτή την εβδομάδα να πάει επιτέλους στη δουλειά για να βγάλει το μεροκάματο, ουδόλως απασχολεί τα οργισμένα νιάτα μας που, πλάι-πλάι με τους μεγαλοεκδότες και καναλάρχες, θέλουν την κεφαλήν του Καραμανλή επί πίνακι, εδώ και τώρα. Εξάλλου, ας μην κρυβόμαστε, κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες ο Δεκέμβριος είναι ο παραδοσιακός μήνας των καταλήψεων και του χαβαλέ. Η μόνη διαφορά είναι ότι ενώ τα προηγούμενα χρόνια οι αγανακτισμένοι μαθητές έσπαγαν και ρήμαζαν κυρίως τις αίθουσες των σχολείων τους, εφέτος, με αφορμή το φόνο του άτυχου Αλέξανδρου, τα σπάνε και έξω απ’ αυτές. Είναι κι αυτό μια αναβάθμιση της αγωνιστικότητάς τους.
Ας μη φεύγω όμως από το θέμα μου που είναι οι διάφορες εκδηλώσεις της μανίας. Έχουμε και λέμε λοιπόν, και ας είναι καλά το Διαδίκτυο που μας ανοίγει τα μάτια κι ας μην είμαστε ειδικοί.

ΜΑΝΙΑ: Η μανία είναι μια αφύσικα διεγερμένη νοητική κατάσταση, που τυπικά χαρακτηρίζεται από αίσθηση ευφορίας, απουσία αναστολών, ανάληψη ρίσκων, ευερεθιστικότητα, κλπ. Σε ακραίες περιπτώσεις η μανία μπορεί να εκδηλώσει διάφορα ψυχωτικά συμπτώματα όπως τα ακόλουθα:

ΕΥΕΡΕΘΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ: Η ευερεθιστικότητα (που στα μωρά μπορεί να είναι ένδειξη ότι πεινάνε) είναι πιθανό να είναι ένα δείγμα ψυχολογικής ασθένειας στα μεγαλύτερα παιδιά. Μάλιστα , η κακή διάθεση στους νέους είναι μεταδοτική, ακριβώς όπως είναι και ο ιός της γρίπης.

ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ: Η επιθετική συμπεριφορά είναι μια αντιδραστική και παρορμητική συμπεριφορά που συχνά καταλήγει στο σπάσιμο οικογενειακών κανόνων ή και νόμων. Η επιθετική συμπεριφορά είναι βίαιη και απρόβλεπτη. Η επιθετικότητα μπορεί να είναι πρόβλημα τόσο για νέους με φυσιολογική ανάπτυξη όσο και για νέους με ψυχοκοινωνικές διαταραχές. Η επιθετικότητα συνιστά ηθελημένη ζημιά σε άλλο άτομο, ακόμη κι αν αυτή η πρόθεση αποτυγχάνει.

Δεν υπάρχει απλή θεωρία για τα αίτια της επιθετικής συμπεριφοράς στους ανθρώπους. Μερικοί πιστεύουν ότι η επιθετικότητα είναι εγγενής ή ενστικτώδης. Οι κοινωνιολόγοι αποφαίνονται ότι η κατάρρευση αξιών, οι αλλαγές στην παραδοσιακή δομή της οικογένειας και η κοινωνική απομόνωση οδηγούν σε αυξημένη επιθετικότητα στα παιδιά, στους εφήβους αλλά και στους ενήλικες. Η επιθετικότητα στα παιδιά σχετίζεται με ανεργία στην οικογένεια, διαμάχες, εγκληματικότητα και ψυχιατρικές διαταραχές. Υπάρχουν διαφορές στα επίπεδα επιθετικότητας μεταξύ αγοριών και κοριτσιών ακόμη και μέσα στην ίδια οικογένεια, με τα’ αγόρια να είναι πιο επιθετικά. Τα εύσωμα αγόρια είναι πιο επιθετικά από τα μικρόσωμα. Επίσης τα ενεργητικά και αδιάκριτα αγόρια είναι πιο επιθετικά από τα παθητικά και συνεσταλμένα.

Η επιθετική συμπεριφορά μπορεί να είναι ηθελημένη ή αθέλητη. Πολλά υπερκινητικά και αγενή παιδιά είναι συμπτωματικά επιθετικά, παρόλο που οι προθέσεις τους είναι ανθρωπιστικές. Προσεκτικές ιατρικές αξιολογήσεις και διαγνωστικά συμπεράσματα αντιδιαστέλλουν μεταξύ ηθελημένων συμπεριφορών και αθέλητων συμπεριφορών συναισθηματικά διαταραγμένων παιδιών. Τα παιδιά σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες αντιλαμβάνονται ότι η επιθετική συμπεριφορά είναι ένας παντοδύναμος τρόπος για να γνωστοποιήσουν τις επιθυμίες τους ή να διαπραγματευθούν αυτά που τους αρέσουν κι εκείνα που δεν τους αρέσουν.

Οι επιθετικοί μαθητές είναι πολύ πιθανόν να διατηρήσουν την επιθετική συμπεριφορά και στην εφηβεία τους. Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να εξωτερικεύσουν την επιθετικότητά τους με την κλοπή πορτοφολιών και ληστείες σε ανοικτούς ή κλειστούς χώρους.
Η επιθετικότητα πηγάζει και από την απογοήτευση, μια αντίδραση σε καταστάσεις που εμποδίζουν τα παιδιά από του να επιτύχουν σημαντικούς στόχους στη ζωή τους που είναι αναγκαίοι για την αυτοεκτίμησή τους. Η απογοήτευση και η επιθετικότητα είναι στενά συνδεδεμένες. Εάν τα παιδιά συνειδητοποιήσουν ότι το να είναι επιθετικά όταν είναι απογοητευμένα είναι ανεκτό ή ότι τους παρέχει ειδική μεταχείριση, τότε η επιθετικότητα ενισχύεται και επαναλαμβάνεται. Η επιθετικότητα για τα παιδιά μπορεί να είναι ένας τρόπος ν’ αντιμετωπίσουν εμπόδια και να λύσουν προβλήματα. Είναι αναγκαίο να μην αποδώσουμε κακία στα παιδιά που αντιδρούν επιθετικά στην αγωνία, στα αισθήματα ανεπάρκειας, ή σε μια αίσθηση χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Είναι απαραίτητο να τονίσουμε ότι τα τηλεοπτικά προγράμματα, όπως επίσης και οι κινηματογραφικές ταινίες ενισχύουν την επιθετική συμπεριφορά και τη βία στα παιδιά. Επίσης, η βιαιότητα της Αστυνομίας, τα τηλεοπτικά προγράμματα που εστιάζονται στο έγκλημα, και η στήριξη των κυβερνήσεων στη στρατιωτική βία για την επίλυση πολιτικών και οικονομικών διακρατικών διαφορών, όλα αυτά δημιουργούν ένα κλίμα στο οποίο η βία παρουσιάζεται στα παιδιά σαν ένα νόμιμο μέσον να λύσουν τις διαφορές τους με τους μεγάλους.

Η βία των νέων περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα επιθετικών συμπεριφορών: εκρηκτικά ξεσπάσματα οργής, σωματική επιθετικότητα, πάλη, και απειλές ή απόπειρες να βλάψουν άλλους (συμπεριλαμβανομένου και του φόνου). Οι βίαιες συμπεριφορές συμπεριλαμβάνουν επίσης τη χρήση όπλων, εμπρησμούς και άλλους ηθελημένους στόχους καταστροφής περιουσιών. Όταν βλάπτουν κάποιους πάνω στην οργή τους συνήθως δεν λυπούνται και δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους. Αντ’ αυτού κατηγορούν άλλους για τις δικές τους πράξεις. Οι γονείς αλλά και οι δάσκαλοι και οι καθηγητές πρέπει να δώσουν σοβαρή προσοχή σε τέτοιες συμπεριφορές και να λάβουν μέτρα για να τις διορθώσουν. Αλλιώς, υπάρχει κίνδυνος να εξελιχθούν σε σοβαρό πρόβλημα. Η βία οδηγεί στη βία και τα παιδιά και οι έφηβοι δεν πρέπει να εκτίθενται στη βία στο σπίτι, στην κοινωνία, και μέσα από τα ΜΜΕ.

Αυτά τα λίγα από το healthline νομίζω πως είναι αρκετά για να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τη νεανική επιθετικότητα. Υπάρχουν βεβαίως πολύ περισσότερα, αλλά εκείνα είναι για τους ειδικούς. Συμπέρασμα: Σε μια κουλτούρα που είναι βασισμένη στη βία και καλύπτει την παραβατικότητα των ενηλίκων, και μάλιστα των κυβερνώντων, μια κουλτούρα που η είδηση για ν’ αξίζει να προβληθεί πρέπει να περιέχει βία, καταστροφή και αίμα, μια κουλτούρα με μόνες αξίες της το χρήμα και την ικανοποίηση των αισθήσεων, η επιθετικότητα των παιδιών είναι αναμενόμενη. Γι’ αυτό άλλωστε και οι θύτες δείχνουν απέραντη κατανόηση σ’ αυτό το καταστροφικό μπάχαλο που ατενίζουμε το τελευταίο δεκαήμερο.

Τι, λοιπόν, δει γενέσθαι; Δυστυχώς δεν υπάρχουν εύκολες συνταγές. Κι αν υπήρχαν – και η μετριότητά μου έχει συχνά αποπειραθεί ν’ αναδείξει κάποιες μέσα από τα κείμενά της – ο πρώτοι που θα τις απορρίψουν είναι οι νέοι. Διότι απλά κάθε ηθικός ή κοινωνικός κανόνας συμπεριφοράς θεωρείται από τους νέους ως καταπίεση και στέρηση της ελευθερίας τους … Γι’ αυτό σας είπα δε βλέπω φως… Ας χτίσουν, λοιπόν, οι νέοι το μέλλον τους στην επιθετικότητα και στην ασυδοσία, αν αυτό προτιμούν. Δικό τους είναι το μέλλον! Ας μην ξεχνάνε όμως ότι δεν έχουν μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις να συμβάλλουν κι αυτοί με τη συμπεριφορά τους στο χτίσιμο ενός καλύτερου μέλλοντος. Με τις γροθιές και σκέτα τα αμείλικτα ΚΑΤΗΓΟΡΩ που υψώνουν εναντίον των μεγάλων δεν πρόκειται να κερδίσουν τίποτα. Τα κοινωνικά προβλήματα, που κανείς δεν αρνείται ότι υπάρχουν, είναι πολύπλοκα και δεν λύνονται με κανένα πολιτικό σύστημα. Άλλωστε όλα έχουν δοκιμαστεί και όλα έχουν παταγωδώς αποτύχει.

Εκείνο που χρειαζόμαστε είναι ο εξανθρωπισμός του ανθρώπου. Προς το παρόν στις κοινωνίες ισχύει ο νόμος της ζούγκλας, διότι ακριβώς ο άνθρωπος δε φρόντισε να υψωθεί πάνω από το επίπεδο των ζωικών του ενστίκτων. Γιατί λοιπόν μας κάνουν εντύπωση οι αδικίες που βλέπουμε γύρω μας; Αναμενόμενες και φυσιολογικές δεν είναι; Το ίδιο δε συμβαίνει και στη ζούγκλα; Τα ήμερα χορτοφάγα ζώα δεν κατασπαράσσονται από τα σαρκοφάγα θηρία; Το ερώτημα λοιπόν που πρέπει ο καθένας να υποβάλει στον εαυτό του είναι: Θέλω να εξανθρωπιστώ και να ζήσω σύμφωνα με τις υπαγορεύσεις της συνείδησης (του πνεύματος μέσα μου) ή προτιμώ να γαργαλάω τα ζωικά μου ένστικτα και να ικανοποιώ τις αισθήσεις μου; Από την απάντηση που θα δώσουμε θα εξαρτηθεί το κατά πόσον δικαιούμαστε να απαιτούμε από τους άλλους μια καλύτερη κοινωνία.

Tags: Χωρίς κατηγορία