Έλαβα σήμερα με το Ταχυδρομείο μια ομιλία του Στάθη Γιώτα στη Βουλή, στις 30 Ιανουαρίου του 1995. Πρωθυπουργός τότε ήταν ο “αείμνηστος” σοσιαλιστής ηγέτης Ανδρέας Παπανδρέου. Ήταν η τρίτη πρωθυπουργική του θητεία, με την υγεία του σοβαρά κλονισμένη και έχοντας αναβαπτιστεί στο πλυντήριο του λαού και λευκανθεί ωσεί αθώα περιστερά για τα σκάνδαλα του 1988. Θυμάμαι ότι την εποχή εκείνη πολλοί οπαδοί του διατείνονταν ότι τόσο μεγάλοι ηγέτες σαν το Ανδρέα γεννιούνται μια φορά στα χίλια χρόνια!
Τον προηγούμενο μήνα, είχα αναρτήσει άρθρο με προφητική επιστολή του Στάθη Γιώτα, εδώ. Η επιστολή-κατηγορώ είχε δημοσιευτεί στις 15 Δεκεμβρίου του 1988, στο Έθνος, μα δεν είχε ιδρώσει το αυτί κανενός. Οι εθνοπατέρες συνέχισαν business as usual, με την υψηλή φιλοδοξία να μην αφήσουν όρθιο ούτε κολυμπηθρόξυλο. Και το κατόρθωσαν οι εφιάλτες! Έξι χρόνια αργότερα, ως βουλευτής της βραχύβιας Πολιτικής Άνοιξης τούτη τη φορά, ο Στάθης Γιώτας είχε κάνει μια δραματική ομιλία στη Βουλή, αντίγραφο της οποίας, όπως σας είπα, έλαβα σήμερα.
Παραθέτω χαρακτηριστικά αποσπάσματα της ομιλίας, διότι εμπεριέχει μαθήματα για τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα που βούλιαξαν τη χώρα μας στη σημερινή οικονομική και ηθική χρεοκοπία – μια χρεοκοπία που καλούνται και πάλι να πληρώσουν ματώνοντας οι αθώοι.
Η απορία μου είναι γιατί συνεχίζουμε να συντηρούμε και να λιβανίζουμε το ίδιο δικομματικό πολιτικό σύστημα που διαχρονικά κατέστρεψε την Ελλάδα, επιτρέποντας στους ίδιους φαύλους κομματικούς θιάσους να μας βυθίζουν ακόμη πιο βαθιά στην εξαθλίωση. Θα μου πεις 400 χρόνια ραγιάδες στους Τούρκους ήμασταν κι αυτό μας άφησε κουσούρια…
Η απορία μου είναι γιατί συνεχίζουμε να συντηρούμε και να λιβανίζουμε το ίδιο δικομματικό πολιτικό σύστημα που διαχρονικά κατέστρεψε την Ελλάδα, επιτρέποντας στους ίδιους φαύλους κομματικούς θιάσους να μας βυθίζουν ακόμη πιο βαθιά στην εξαθλίωση. Θα μου πεις 400 χρόνια ραγιάδες στους Τούρκους ήμασταν κι αυτό μας άφησε κουσούρια…
Ιδού λοιπόν τα ενδιαφέροντα αποσπάσματα μιας πολιτικής ομιλίας που έγινε στη Βουλή πριν από 15 χρόνια, που όμως θα μπορούσε να είχε γίνει και σήμερα, ίσως σε δραματικότερο τόνο, διότι τα πράγματα από τότε πήγαν από το κακό στο χειρότερο:
«Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πλησιάζουμε στην ανατολή του 21ου αιώνα. Ο κύκλος της μεταπολίτευσης φαίνεται να κλείνει. Στο διάστημα αυτό είδαμε δόγματα να καταρρέουν, οράματα να ξεφτίζουν και ιδεολογίες να ευτελίζονται μπροστά στα μάτια των οπαδών τους, με ευθύνη των ίδιων των κομματικών εκφραστών τους.
Κύριοι συνάδελφοι, στα 20 χρόνια της μεταπολίτευσης, οι προσπάθειες που έγιναν για την αντιμετώπιση των μεγάλων εθνικών, οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων του τόπου δυστυχώς αποδείχτηκαν ατελέσφορες.
Κατακτήσαμε, δυστυχώς, το θλιβερό προνόμιο του ουραγού στην προσπάθεια για την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Έχουμε σχεδόν εξαντλήσει τα περιθώρια χρόνου για να αποδείξουμε πως έχουμε και τη θέληση, αλλά και την ικανότητα, να προχωρήσουμε και να συμβαδίσουμε με τους άλλους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο δρόμο για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. (…)
Στο εσωτερικό της χώρας, σημαίνοντες πολιτικοί παράγοντες και ηγέτες ομολογούν, αλλά και η κοινωνική συνείδηση καταγράφει, μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση, που διαπερνά όλους τους τομείς της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής.
Η έκπτωση των ηθικών αξιών, η διαφθορά, η σήψη, η αναξιοπιστία του πολιτικού λόγου και η ανυποληψία του πολιτικού κόσμου, προβάλλονται ως κύρια χαρακτηριστικά της κρίσης αυτής. Η σύζευξη της πολιτικής και της ηθικής, η ευθιξία των πολιτικών ανδρών, η χρηστή διαχείριση του δημοσίου χρήματος, έφθασαν, κύριοι συνάδελφοι να θεωρούνται αξίες που τις υπερασπίζονται μόνο αιθεροβάμονες, ρομαντικοί και πολιτικά ανίκανοι και αφελείς.
Η σκανδαλώδης πολιτική πρακτική, ο προκλητικός αμοραλισμός και η δραματική διάσταση ηθικής και πολιτικής, έθεσαν σε δεινή δοκιμασία τα ηθικά αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας – και πρέπει επιτέλους να το πούμε, για να μη βλέπουμε μόνο τη μια πλευρά, αλλά να βλέπουμε και την άλλη – που δεν παρέστη μόνο μάρτυρας της ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής, αλλά και μάρτυρας των θαυμαστών επιδόσεων στην πολιτικοποίηση της ποινικής ζωής.
Είναι θλιβερό ότι ο λαός μας 7 χρόνια τώρα ταλανίζεται με υπαρκτά και ανύπαρκτα σκάνδαλα και τη συνακόλουθη σκανδαλολογία με κύριο αντικείμενο τη διαφθορά που ενδημεί κυρίως στον κρατικό μηχανισμό, αλλά και σε θύλακες της εκάστοτε εξουσίας και κορυφώνεται, δυστυχώς, με την εμπλοκή υψηλά ισταμένων κυβερνητικών παραγόντων. (…)
Πολύ περισσότερο, δεν έπεισε, κύριοι συνάδελφοι, η αυτοκάθαρση που εξαγγέλθηκε το 1988.
Και είναι απαραίτητο να κάνουμε μια μικρή διαδρομή, διότι αν γίνεται απόψε αυτή η συζήτηση, γίνεται διότι έχουμε μια ιστορική πραγματικότητα, έχουμε μια πολιτική πραγματικότητα, που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας την τελευταία 10ετία. (…)
Η συναλλαγή και η συγκάλυψη σε όλο τους το μεγαλείο. Και τώρα και τότε οι ίδιες λογικές. Και τότε και τώρα οι ίδιες πρακτικές. Είναι αυτές οι πρακτικές της συναλλαγής μεταξύ των ηγεσιών της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, είναι αυτή η πρακτική της συγκάλυψης, του “κουκουλώματος” που λέει ο λαός μας, που παγίωσαν στο μέσο Έλληνα πολίτη την πεποίθηση ότι οι νόμοι εφαρμόζονται μόνο εναντίον των ταπεινών και ανίσχυρων πολιτών και όχι εναντίον των μεγαλόσχημων και των ισχυρών. (…)
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν προφθάσαμε να βγούμε καλά-καλά από το δεύτερο γύρο των σκανδάλων και της συνακόλουθης σκανδαλολογίας, και δυστυχώς ο τρίτος γύρος άρχισε με βολές πάλι εναντίον των κυβερνητικών αξιωματούχων. Οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες για τομές και θεσμικό εκσυγχρονισμό, χαρακτηρίζονται από σημαίνοντα στελέχη του Κυβερνώντος Κόμματος σαν περιτύλιγμα της ασυνέπειας, της συγκάλυψης και της συναλλαγής. Εμείς απλά, θα συμφωνήσουμε. Το είχαμε προείπει.
Πριν, όμως, σβήσει καλά-καλά ο απόηχος των πρωθυπουργικών εξαγγελιών για εξυγίανση της πολιτικής ζωής, τώρα από τους κόλπους μάλιστα του ΠΑΣΟΚ, προαναγγέλεται νέα γενιά σκανδάλων. Ανακαλύπτεται νέα γενιά τρωκτικών. Αυτά τα λόγια δεν είναι δικά μας, αλλά του γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΔΣΟΚ.
Ανακαλύπτεται, λοιπόν, νέα γενιά τρωκτικών που είναι έτοιμα – λέει – να επιπέσουν επί του δευτέρου πακέτου Ντελόρ. (…)
Ανακαλύπτεται, λοιπόν, νέα γενιά τρωκτικών που είναι έτοιμα – λέει – να επιπέσουν επί του δευτέρου πακέτου Ντελόρ. (…)
Και είναι η ώρα να προχωρήσουμε – φαίνεται ότι το έχει ανάγκη ο τόπος – για να καταργηθούν οι παλιές πρακτικές τις οποίες ζήσαμε. Πρέπει να τις καταγγείλουμε, κύριοι συνάδελφοι. Είναι απαράδεκτο το ρουσφέτι να ποσοστοποιείται στο πολιτικό Γραφείο του Πρωθυπουργού. Και δυστυχώς το ζήσαμε. Πρέπει επιτέλους να βγούμε από αυτό το τέλμα να διακρίνουμε τις εξουσίες και να μη μπορεί να είναι ταυτόχρονα κανείς και βουλευτής και Υπουργός. (…)
Κύριοι συνάδελφοι, νομίζω ότι όλοι έχουμε συνειδητοποιήσει πως δεν αρκούν οι θεσμικές αλλαγές. Οι θεσμοί και οι νόμοι δεν είναι πανάκεια και δεν έχουν καμία αξία χωρίς το σεβασμό των πολιτικών ανδρών προς αυτούς. Ο τόπος έχει ανάγκη το θετικό προσωπικό παράδειγμα των πολιτικών ανδρών και ιδιαίτερα των ηγεσιών.
Οι Βυζαντινοί έλεγαν: “Τω γαρ άρχοντι εξομοιούσθαι πέφυκε το αρχόμενον.” Δηλαδή ο πολίτης, για να το πω απλά, μιμείται και μαθαίνει ό,τι κάνει αυτός που ασκεί την εξουσία.
Και ο μεγάλος παιδαγωγός, Ευάγγελος Παπανούτσος, έγραφε στην “Ηθική” του: “Το νόημα της πολιτικής λειτουργίας θα το γνωρίσουμε όταν μελετήσουμε τους πολιτικούς εκείνους που έγιναν πολιτικοί όχι από διάθεση τυχοδιωκτική ή επάγγελμα, αλλά θα γνωρίσουμε το νόημα της πολιτικής όταν μελετήσουμε τους πολιτικούς εκείνους που με άκρα επίγνωση και ευθύνη βλέπουν στο υπούργημα τούτο τη μεγάλη υπόθεση, το χρέος και τη μοίρα της ζωής τους.”
Και συνεχίζει – και εδώ είναι ο πυρήνας της σκέψης μου, αλλά και του μηνύματος που πρέπει να πάρουν οι πάντες όσοι ασχολούνται με την πολιτική στην Ελλάδα – λέγοντας: “Ο πολιτικός ως νομοθέτης και κυβερνήτης παιδεύει τους ανθρώπους και είναι κατά κύριο λόγο διδάσκαλος αρετής”, ή θα προσθέταμε δικαιολογημένα, “δάσκαλος της φαυλότητας”.
Και ο Ελευθέριος Βενιζέλος έλεγε από το βήμα της Βουλής στις 24-2-1914: “Αληθώς είναι οικτρόν δια τους πολιτικούς άνδρας εάν δεν παρέχωσιν εαυτούς ως υπόδειγμα εις τον κόσμον. Και ενώ αξιούν να ηγούνται πολιτειών, αυτοί ούτοι δεν είναι παράδειγμα του καλώς πολιτεύεσθαι και του καλώς βιούν”.
Τούτο το προσωπικό παράδειγμα των ηγετών έχει ανάγκη πάνω απ’ όλα ο τόπος μας, πάνω από συνταγματικές αναθεωρήσεις.
Ανάγκη επιτακτική, κύριοι συνάδελφοι, να βγούμε από το τέλμα. Και τούτο θα γίνει μόνο αν καταρρεύσει το φαύλο πολιτικό σύστημα του παλαιοδικομματισμού, που στηρίζεται στις πελατειακές σχέσεις και τη συναλλαγή. Θα βγούμε από το τέλμα κύριοι συνάδελφοι μόνο εάν υιοθετήσουμε νέα πολιτικά ήθη.
Ας ελπίσουμε πως τελικά η έξοδος από την κρίση δεν θα γίνει μέσα από κοινωνικούς κλυδωνισμούς. Και πάνω απ’ όλα ας ελπίσουμε πως η έξοδος από την κρίση και την παρακμή δεν θα γίνει μέσα από μία νέα εθνική περιπέτεια ή εθνικό ακρωτηριασμό. Εμείς έχουμε τη μεγάλη ιστορική ευθύνη. Ας αναλάβουμε, κύριοι συνάδελφοι, τις ευθύνες μας.»
Προφητικά τα λόγια αυτά του Στάθη Γιώτα! Δυστυχώς, όμως, οι κυβερνώντες δεν ανέλαβαν ποτέ τις ευθύνες τους… Δεκαπέντε χρόνια πέρασαν από τότε και η πολιτική φαυλότητα γιγαντώθηκε και μας βύθισε σε μια εθνική εξαθλίωση από την οποία κανείς δε μπορεί να προβλέψει πότε και με ποιες απώλειες θα βγούμε…
