Η γεωπολιτική των σπάνιων γαιών και των πολύτιμων μετάλλων απαιτεί συνεχή παρατήρηση προκειμένου να κατανοηθούν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια ορισμένα παγκόσμια γεγονότα.
Γιατί το λίθιο προσελκύει τόση προσοχή
Υπάρχουν στιγμές στην Ιστορία που χαρακτηρίζονται από μια ισχυρή οικονομική συνιστώσα, τόσο κυρίαρχη που λέγεται ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια επανάσταση, διερχόμενοι από την διαρκώς παρούσα δραματική φάση του πολέμου. Από τα τέλη του 19ου αιώνα ο κόσμος είναι μάρτυρας πολέμων για το πετρέλαιο. Τώρα, ωστόσο, βιώνουμε μερικά χρόνια πολέμων που αφορούν τις σπάνιες γαίες, μεταξύ των οποίων προνομιακό ρόλο παίζει το λίθιο, ένα ορυκτό απαραίτητο για τα smartphones και ειδικά για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Έγγραφα του Foreign Office, που εξετάστηκαν από Βρετανό ιστορικό και δημοσιογράφο, δείχνουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο οργάνωσε από πάνω προς τα κάτω την ανατροπή του προέδρου Evo Morales για να καταλάβει τα αποθέματα λιθίου της Βολιβίας. Τίποτα καινούργιο κάτω από τον ήλιο: ο άξονας ΗΠΑ-Μεγάλης Βρετανίας είναι βρώμικη μπίζνα εδώ και αιώνες ήδη, και αυτή δεν είναι η πρώτη προγραμματισμένη ανατροπή ή εξαγωγή της “δημοκρατίας” με βόμβες και πραξικοπήματα.
(…) (…)
Η Ουκρανία ως δεξαμενή ενδιαφέροντος
Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις, ερευνητές πιστεύουν ότι η Ουκρανία είναι ένας θησαυρός λιθίου, με περίπου 500.000 τόνους του «μη ανανεώσιμου ορυκτού που καθιστά δυνατή την ανανεώσιμη ενέργεια».
Το λίθιο έχει γίνει ουσιαστικά αναντικατάστατο στις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων (EV) λόγω της αποδοτικής ικανότητας αποθήκευσης ενέργειας ανά μονάδα βάρους. Η ραγδαία αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης για λίθιο τα επόμενα χρόνια εκτιμάται ότι θα είναι μεταξύ 400% και 4.000%. Η ζήτηση θα υπερβαίνει την προσφορά και χωρίς μεγαλύτερες επενδύσεις στην ικανότητα εξόρυξης, το κόστος θα μπορούσε να γίνει απαγορευτικό για την υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων.
Το όνειρο του Elon Musk να μειώσει τις τιμές για να προσελκύσει νέους πελάτες είχε ήδη καταρριφθεί όταν η Tesla ανακοίνωσε αύξηση τιμής άνω των 2.370 δολαρίων για το όχημά της Model Y αμέσως μετά την έναρξη της κρίσης.
Το λίθιο είναι κρίσιμο για την επιτυχία ενός μέλλοντος καθαρής ενέργειας. Η απώλεια πρόσβασης σε μία από τις μεγαλύτερες πιθανές πηγές οξειδίου του λιθίου στον κόσμο έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα του κόσμου να καλύψει το χάσμα εφοδιασμού. Υπάρχει τώρα ανάγκη να εστιάσουμε περισσότερο στην εγχώρια εξόρυξη λιθίου, ειδικά καθώς οι χώρες συνειδητοποιούν τον τεράστιο κίνδυνο διεθνοποίησης των παγκόσμιων ενεργειακών προμηθειών. Αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, η εξόρυξη λιθίου είναι ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο θέμα. Κατά ειρωνικό τρόπο, η παραδοσιακή εξόρυξη λιθίου προκαλεί σημαντική ζημιά στο περιβάλλον, μολύνοντας τους τοπικούς υδροφόρους ορίζοντες και ενδεχομένως σκοτώνοντας είδη που απειλούνται με εξαφάνιση.
Τα τελευταία 8 χρόνια, η παραγωγή λιθίου αυξήθηκε 9 φορές, από 20 σε 180 χιλιάδες τόνους, γεγονός που σταθεροποίησε μόνο εν μέρει το κόστος της, το οποίο αυξήθηκε 9 φορές σε 75.000 $/τόνο την περίοδο 2020-2022 και στη συνέχεια μειώθηκε το 2023 έως 47.000 $/τόνο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις των παγκόσμιων οίκων αξιολόγησης, η αύξηση της κατανάλωσης λιθίου τα επόμενα 10 χρόνια θα σημειώσει υψηλή ένταση και με την τρέχουσα ζήτηση, η ανάγκη της παγκόσμιας βιομηχανίας για αυτό το υλικό θα αυξηθεί 4,5 φορές από 800 σε 3,8 εκατομμύρια τόνους μέχρι το 2035.
Η έρευνα που διεξήχθη μας επιτρέπει να επισημάνουμε τις υψηλές δυνατότητες της βάσης εξόρυξης και πρώτων υλών της Ουκρανίας στον εφοδιασμό παγκόσμιων τεχνολογικών αλυσίδων με πρώτες ύλες λιθίου. Στην πραγματικότητα, η Ουκρανία έχει σημαντικά κοιτάσματα λιθίου που μπορούν να υπολογιστούν σε 500.000 τόνους (έως το 10 τοις εκατό των παγκόσμιων αποθεμάτων), συγκεντρωμένα σε σπάνια γρανιτοειδή μέταλλα. Τα κοιτάσματα έχουν καταγραφεί στην τεκτονική ζώνη Krivorozhka-Kremenchutsky και στο κεντρικό τμήμα της Ουκρανικής Ασπίδας. Τα πιο ελπιδοφόρα για ανάπτυξη είναι το κοίτασμα Polokhvskoye και η τοποθεσία Dobra στην περιοχή Kirovograd, ο Shevchenkovsky στην περιοχή Donetsk και η Krutaya Balka στην περιοχή Zaporozhzhye. Αυτά τα κοιτάσματα περιέχουν μεταλλεύματα πεταλίτη με περιεκτικότητα σε λίθιο από 3 έως 4,5 τοις εκατό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κρατικής Επιτροπής για τα Αποθέματα της Ουκρανίας, το 2018 τα κοιτάσματα Polokhvskoye ανήλθαν σε 27 εκατομμύρια τόνους μεταλλεύματος με περιεκτικότητα σε πολύτιμα συστατικά άνω του 1 τοις εκατό, ενώ το κοίτασμα Shevchenkov περιείχε 13,8 εκατομμύρια τόνους λιθίου με περιεκτικότητα οξειδίου του λιθίου (Li2O) 1,5 τοις εκατό. Μια γενική αξιολόγηση των ουκρανικών κοιτασμάτων λιθίου διαπίστωσε ότι αντιπροσωπεύονται από ποικιλίες πεταλίτη ή spodumen-πεταλίτη, οι οποίες είναι δύσκολο να εμπλουτιστούν σε σύγκριση με τις συνθήκες των υδρομεταλλευμάτων σε αλυκές.
Η Ουκρανία, λοιπόν, είναι μια λεκάνη με μεγάλο ενδιαφέρον. Η υπεράσπιση των νέων εδαφών που έχουν ενταχθεί στη Ρωσική Ομοσπονδία είναι μια κατηγορηματική επιταγή για τη Ρωσία προκειμένου να αφαιρέσει από τα δυτικά συμφέροντα σημαντικό οικονομικό δυναμικό, η χρήση του οποίου στον στρατηγικό τομέα δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Στην άλλη πλευρά του μετώπου, είναι ξεκάθαρο πώς η Δύση προσπαθεί τα πάντα για να μην χάσει τον εδαφικό έλεγχο, με τίμημα να θυσιάσει όλους τους Ευρωπαίους σε έναν περιττό πόλεμο, επειδή η “μπουκιά” ανοίγει πολύ την όρεξη.
Οι διαρκώς αναπτυσσόμενες διαδρομές της γεωπολιτικής των σπάνιων γαιών και των πολύτιμων μετάλλων απαιτούν συνεχή παρατήρηση προκειμένου να κατανοηθούν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια ορισμένα παγκόσμια γεγονότα.
Μετάφραση από τη Μαρία Σεφέρου
Tags: Evo Morales, Lorenzo Maria Pacini, ανανεώσιμη ενέργεια, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, λίθιο, Ουκρανία, πόλεμος, Ρωσία
